Obniżenie stawek VAT od 1 lutego 2022 r. – podsumowanie najważniejszych zmian

03.02.2022 / VAT

  • 1 lutego 2022 r. weszły w życie regulacje wprowadzające czasowe, obowiązujące do 31 lipca 2022 r., obniżone stawki VAT na niektóre towary. Na pozór prosta nowelizacja sprowadzająca się wyłącznie do zmiany stawki kwotowej VAT na poszczególne towary pociąga za sobą szereg konsekwencji.

Zgodnie z ostateczną wersją ustawy nowelizującej (Dz.U. z 27 stycznia 2022 r., poz. 196), niższe stawki VAT znajdują zastosowanie przede wszystkim do artykułów spożywczych opodatkowanych dotychczas stawką 5% VAT wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT (m.in. mięso, ryby, produkty mleczarskie, warzywa, owoce, zboża, wyroby piekarnicze). Stawkę 0% VAT stosuje się również do wybranych grup towarów wykorzystywanych w rolnictwie (m.in. niektóre rodzaje nawozów) a także gazu zimnego objętego grupowaniem CN 2711 11 00 albo 2711 21 00.

 

Stawką 5% VAT objęto natomiast energię elektryczną (CN 2716 00 00) i cieplną. Stawka 8% VAT (zamiast dotychczasowych 23%) znajdzie zastosowanie do niektórych rodzajów paliw płynnych (benzyny silnikowe i oleje napędowe).

 

Przy okazji zmian w zakresie stawek, ustawodawca nałożył na podatników dodatkowe obowiązki informacyjne, tj. konieczność umieszczenia przy kasie rejestrującej (fiskalnej) czytelnej informacji o obniżonych stawkach VAT (według wzoru ustalonego przez ministra). Analogiczny obowiązek nałożono również na dostawców gazu ziemnego, energii elektrycznej oraz cieplnej (informacja ta powinna być zasadniczo wysyłana razem z fakturą lub innym dokumentem z którego wynika obowiązek zapłaty).

 

Zwracamy również uwagę na specyficzne reguły stosowania zmieniających się stawek VAT w odniesieniu do zdarzeń mających miejsce w szczególności na przełomie stycznia i lutego (początek obowiązywania przepisów) oraz lipca i sierpnia (powrót do starych stawek). Ustawa nowelizująca nie zawiera co prawda żadnych przepisów międzyczasowych w tym zakresie, ale zastosowanie znajdują tutaj ogólne reguły z ustawy o VAT. Przykładowo:

 

  • w odniesieniu do czynności dokonanej przed zmianą stawki, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu jej zmiany lub po tym dniu, właściwa jest stawka VAT obowiązująca w momencie dokonania czynności,
  • zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część zapłaty, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania zapłaty otrzymanej przed dniem zmiany stawki podatku,
  • w stosunku do czynności, dla których strony ustaliły następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń obowiązuje zasada podziału – w odniesieniu do części czynności dokonanych do dnia poprzedzającego wprowadzenie zmian zastosowanie ma stawka dotychczasowa; w odniesieniu do pozostałej części właściwa jest nowa stawka VAT.

 

Szczególne obowiązki ciążą na podatnikach realizujących sprzedaż detaliczną towarów objętych obniżoną stawką i zarazem prowadzących ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących (fiskalnych). Towarom tym muszą bowiem zostać przyporządkowane nowe stawki w oprogramowaniu kasy.

 

Niejasny pozostaje również status Wiążących Informacji Stawkowych (WIS) wydanych w odniesieniu do towarów, dla których nowelizacja wprowadza czasowe stawki obniżone. Sama nowelizacja nie wprowadza zmian w samej klasyfikacji towarów według CN, ale istnieją wątpliwości co do ważności takich WIS i ich zgodności z przepisami prawa podatkowego.

Na ewentualne pytania w tym zakresie chętnie odpowiedzą autorzy artykułu:
Kamil Wilczewski
Menedżer
Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein.
Kamil Kruk
Konsultant
Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein.