Wymóg rzeczywistego właściciela a wypłata dywidendy

25.08.2022 / CIT

  • W ostatnim czasie ukazało się uzasadnienie dwóch korzystnych dla płatników wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie[1], odnoszących się do zagadnienia rzeczywistego właściciela należności w zakresie płatności z tytułu dywidend.

W wyrokach tych potwierdzono, iż w celu skorzystania z prawa do zwolnienia dywidendy z podatku u źródła na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, płatnik nie miał obowiązku weryfikacji, czy odbiorca jest jej rzeczywistym właścicielem.

 

Przedmiotem sporu we wskazanych powyżej orzeczeniach była kwestia opodatkowania podatkiem u źródła dywidend wypłaconych w latach 2016-2017 przez spółkę mającą siedzibę w Polsce na rzecz jej jedynego wspólnika, będącego rezydentem innego kraju Unii Europejskiej. Spółka jako płatnik podatku zastosowała w stosunku do tych płatności zwolnienie z podatku u źródła, o którym mowa w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

 

Innego zdania był jednak fiskus w trakcie prowadzonej spółce kontroli podatkowej. Uznał on bowiem, że dywidenda wypłacona na rzecz jedynego udziałowca spółki powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła w podstawowej stawce, tj. 19%, a zatem bez możliwości zastosowania przedmiotowego zwolnienia. W analizowanej sprawie nie było wątpliwości, że spółka spełniła warunki do zastosowania zwolnienia określonego w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, tj. w szczególności pobrała niezbędny certyfikat rezydencji oraz pisemne oświadczenie podatnika o spełnieniu warunków zwolnienia. Mimo tego organ uznał, że w sprawie zastosowanie ma art. 22c ustawy o CIT.  Wskazał, że działalność podmiotu, na rzecz którego wypłacono dywidendy, nie miała charakteru rzeczywistego i pełnił on funkcję jedynie administratora dywidend w ramach sztucznej struktury. Tym samym w ocenie organu brak było możliwości zakwalifikowania jedynego udziałowca spółki jako rzeczywistego właściciela należności z tytułu dywidendy.

 

Nie zgodził się z tym WSA w Warszawie. Po pierwsze, sąd wskazał, że działalność jedynego udziałowca spółki wypłacającej dywidendę nie miała charakteru pozornego. Niezależnie od tego, WSA zwrócił uwagę, że przepis art. 22c ustawy o CIT, wyłączający (w niektórych przypadkach) prawo do zastosowania zwolnienia z pobrania podatku u źródła jest przepisem adresowanym do podatników uzyskujących dochody (przychody) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Przepis ten nie został natomiast skierowany do płatników podatku od ww. dochodów (przychodów), w związku z czym nie może być źródłem jakichkolwiek obowiązków, które na nich spoczywają.

 

Po wtóre, zdaniem sądu, przesłanka rzeczywistego właściciela jako warunek zwolnienia z opodatkowania obowiązuje w odniesieniu do innych należności podlegających podatkowi u źródła, tj. należności licencyjnych, odsetek, praw autorskich. Brak analogicznego wymogu na płaszczyźnie opodatkowania wypłaty dywidendy.

 

Oznacza to, że płatnik podatku u źródła nie był uprawniony do badania rzeczywistego stanu faktycznego, tj. weryfikacji, czy podmiot uzyskujący dywidendę będzie jej rzeczywistym właścicielem. Dla zastosowania przez płatnika zwolnienia, o którym mowa w art. 26 ust. 4 ustawy o CIT, wystarczające było spełnienie warunków formalnych, tj. uzyskanie certyfikatu rezydencji oraz pisemnego oświadczenie podatnika o spełnieniu warunków zwolnienia.

 

Omawiane wyroki stanowią niewątpliwie korzystną dla podatników wykładnię przepisów podatkowych i potwierdzają, iż restrykcyjne zasady stosowania zwolnień w podatku u źródła wskazywane w toku kontroli podatkowych nie zawsze mają oparcie w przepisach prawa.

 

[1] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25.04.2022 r., sygn. III SA/Wa 2668/21 oraz sygn. III SA/Wa 2679/21.

Na ewentualne pytania w tym zakresie chętnie odpowiedzą autorzy artykułu:
Aleksandra Wilkołek
Menedżerka
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Natalia Stanek
Doświadczona Konsultantka
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.