Zgodnie z ugruntowanym w ostatnich latach podejściem, nieodpłatne wydania stanowią dla pracowników przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Konsekwencją tego jest konieczność odprowadzenia przez pracodawcę zaliczki na podatek dochodowy oraz składki ZUS (pomijamy w tym zakresie ewentualne świadczenia pieniężne i rzeczowe pokrywane w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, które korzystają do pewnego limitu ze zwolnienia z opodatkowania w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT). Jednocześnie, wydatki poniesione przez pracodawcę stanowią dla niego – co do zasady – koszt podatkowy.
Zwracamy jednak uwagę, że znane nam są interpretacje podatkowe, w których przyjmowane jest stanowisko odmienne. Zgodnie z nim, tego typu wydania należy traktować jako darowizny podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a nie przychód opodatkowany na gruncie ustawy o PIT (zob. m.in. interpretację Dyrektora KIS z 11 października 2022 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.599.2022.1.GG czy z 4 kwietnia 2022 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.1170.2021.3.AMN). Skoro tak, to po stronie pracodawcy nie powstają w ogóle obowiązki płatnika. Pracownik korzysta natomiast ze zwolnienia z opodatkowania w przypadku, gdy wartość prezentu otrzymanego od danego pracodawcy w okresie poprzedzającym 5 lat od ostatniego nabycia nie przekroczyła progów wskazanych w ustawie (zasadniczo – 4902 zł). Wydawać by się więc mogło, że obie strony na tym zyskują. Jest tu jednak pewien haczyk dla pracodawcy – wydatek na zakup prezentu nie jest kosztem podatkowym (bo wydatki poniesione na darowizny takim kosztem zasadniczo nie są).
W dwojaki sposób przekazywanie takich prezentów (upominków) może być również potraktowane na gruncie VAT. Zgodnie z pierwszym poglądem, czynność ta mieści się w zakresie działalności gospodarczej wykonywanej przez pracodawcę. W konsekwencji, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów na zasadach ogólnych. Samo przekazanie prezentu stanowi natomiast odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT i jako taką podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem (konieczność naliczenia podatku należnego w związku z przekazaniem).
Znane jest nam również podejście odmienne, w ramach którego prezentowana jest argumentacja mówiąca o braku związku takiej aktywności z działalnością gospodarczą. Tym samym pracodawcy nie przysługuje w ogóle prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem towarów mających być następnie przedmiotem przekazania pracownikom w formie prezentu. Konsekwencją tego jest jednak brak obowiązku naliczenia podatku należnego (zob. m.in. interpretację Dyrektora KIS z 5 sierpnia 2021 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.111.2021.5.MS). Operacja pozostaje więc w całości poza zakresem opodatkowania VAT.
