ViDA – finalne uzgodnienia dotyczące pakietu zmian w Dyrektywie VAT

21.11.2024 / VAT

  • Skutkiem przyjętego na szczeblu unijnym porozumienia dotyczącego pakietu ViDA będzie szereg zmian w Dyrektywie VAT, które znajdą bezpośrednie przełożenie na krajowe regulacje z zakresu VAT poszczególnych krajów należących do Unii Europejskiej. Dotkną one w szczególności obszarów związanych z fakturowaniem elektronicznym, raportowaniem transakcji wewnątrzunijnych oraz rejestracją do VAT w innych krajach unijnych. Nowe reguły rozliczeń dotyczyć również będą platform cyfrowych. Horyzont czasowy wprowadzanych zmian jest zróżnicowany.

Na całościowy pakiet ViDA składa się kilka różnych elementów.

 

Filar 1: Digital Reporting Requirements (DDR) obejmujący zmiany w fakturowaniu i zasadach raportowania niektórych transakcji dla celów VAT

 

  • Wprowadzenie obowiązkowego fakturowania w formie elektronicznej w odniesieniu do transakcji wewnątrzunijnych (m.in. WDT). Stosowany w tym zakresie będzie ujednolicony i ustrukturyzowany format e-faktury zgodny z normą europejską. Finalna wersja schemy dla faktur wewnątrzunijnych zostanie opublikowana za kilka miesięcy. Oznacza to, że w zakresie fakturowania wewnątrzunijnego wszystkie krajowe systemy e-fakturowania (w tym polski KSeF) będą musiały być dostosowane do standardu unijnego;
  • Fakturowanie elektroniczne w odniesieniu do transakcji krajowych i transgranicznych pozaunijnych (np. eksport towarów) nie będzie obowiązkowe. Państwa członkowskie będą w tym zakresie dysponowały swobodą decyzyjną dotyczącą stosowanych form fakturowania. Prawdopodobnie, od początku 2025 r. zniknie obowiązek uzyskiwania decyzji derogacyjnej do wprowadzenia fakturowania elektronicznego na szczeblu krajowym;
  • Przepisy krajowe będą mogły uzależniać skorzystanie z prawa do odliczenia VAT od dysponowania fakturą elektroniczną przez nabywcę;
  • Termin na wystawienie faktur dokumentujących transakcje wewnątrzunijne ulegnie zmianie – taka faktura będzie musiała być wystawiona nie później niż w ciągu 10 dni od powstania obowiązku podatkowego lub otrzymania płatności (jeżeli doszło do przedpłaty, zaliczki itp.);
  • Faktura zbiorcza dotycząca transakcji wewnątrzunijnych będzie musiała zostać wystawiona nie później niż 10 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego, do którego faktura ta się odnosi. W przypadku niektórych sektorów szczególnie podatnych na oszustwa, fakturowanie zbiorcze może zostać wykluczone przez poszczególne państwa członkowskie;
  • Zastąpienie obowiązku składania informacji podsumowujących (VAT-UE) nowym raportowaniem cyfrowym – określone dane z zawarte w e-fakturach dokumentujących transakcje transgraniczne będą musiały być raportowane przez dostawcę bezpośrednio po wystawieniu każdej faktury (w ciągu 5 dni – jeżeli faktura jest wystawiona przez nabywcę w ramach samofakturowania) a także przez nabywcę w ciągu 5 dni od otrzymania przez niego e-faktury;
  • Nowe obowiązki z zakresu e-fakturowania wewnątrzunijnego wejdą w życie 1 lipca 2030 r. W przypadku krajów korzystających na dzień 1 stycznia 2024 r. z własnych rozwiązań dotyczących fakturowania elektronicznego (m.in. Polska) obowiązek dostosowania się do nowych standardów fakturowania wewnątrzunijnego zostanie przesunięty na 1 stycznia 2035 r.

 

Filar 2: Nowe obowiązki niektórych platform cyfrowych 

 

  • Platformy cyfrowe pośredniczące w rezerwacji (1) usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych tej samej osobie noclegów w lokalach mieszkalnych oraz (2) usług przewozu drogowego osób traktowane będą jako tzw. uznany dostawca zobowiązany do rozliczenia VAT od zrealizowanej usługi głównej, chyba że: 
    • podmiot faktycznie realizujący tę usługę przekaże platformie swój numer identyfikacyjny VAT i zadeklaruje zamiar samodzielnego rozliczania podatku VAT z tytułu zrealizowanych przez niego usług,
    • państwa członkowskie zdecydują się na wyłączenie stosowania tych zasad w odniesieniu usługodawców spełniających warunki do zastosowania procedury szczególnej dla małych i średnich przedsiębiorstw (tzw. SME);
  • Kraje członkowskie mają obowiązek wdrożenia tych regulacji do 1 stycznia 2030 r. (z możliwością wprowadzenia ich na zasadzie dobrowolności nie wcześniej niż 1 lipca 2028 r.).

 

Filar 3: Koncepcja pojedynczej rejestracji VAT (Single VAT Registration, SVR)

 

  • Dalsze rozszerzanie katalogu transakcji B2C, dla których możliwe będzie zastosowanie procedury One Stop Shop (OSS) w kraju właściwym dla dostawcy;
  • Nałożenie na kraje członkowskie obowiązku wprowadzenia mechanizmu odwrotnego obciążenia (reverse chargé) dla transakcji B2B, w których dostawcą jest podmiot niemający siedziby lub rejestracji dla celów VAT w kraju opodatkowania transakcji, jeżeli rejestrację taką w tym kraju posiada nabywca. W takich przypadkach to nabywca towaru lub usług zobowiązany będzie do rozliczenia podatku VAT należnego wynikającego z tej transakcji w imieniu dostawcy a dostawca nie będzie musiał rejestrować się dla tego celu lokalnie do VAT;
  • Wprowadzenie specjalnej procedury dotyczącej przemieszczeń własnych towarów do innych krajów unijnych (np. do magazynów). Zmiana ta, wraz z wprowadzeniem odwrotnego obciążenia dla transakcji B2B skutkować będzie likwidacją dotychczasowej procedury call-off stock (zamiast procedury call-off stock i WDT dostawca wykaże przemieszczenie zwolnione z opodatkowania oraz późniejszą sprzedaż w kraju magazynu rozliczają przez nabywcę w trybie reverse chargé);
  • Zmiany dotyczące tego filaru mają wejść w życie 1 lipca 2028 r.
Na ewentualne pytania w tym zakresie chętnie odpowiedzą autorzy artykułu:
Kamil Wilczewski
Menedżer
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Martyna Glanowska
Doświadczona Konsultantka
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.