Zgodnie z art. 28 ustawy CIT podatnicy mający zakłady (oddziały) położone na obszarze jednostki samorządu terytorialnego, innej niż właściwa ze względu na ich siedzibę, są obowiązani składać do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 31 marca każdego roku informację, według ustalonego wzoru i za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zawierającą:
- wykaz zakładów (oddziałów) oraz
- liczbę osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, świadczących pracę w poszczególnych zakładach (oddziałach) ze wskazaniem jednostek samorządu terytorialnego, na których obszarze są położone.
Z brzmienia tego przepisu wynika, że wyłączną przesłanką powstania obowiązku złożenia informacji CIT-8ST jest posiadanie przez podatnika zakładu (oddziału) na terenie innej jednostki samorządu terytorialnego niż właściwa dla jego siedziby. Co ważne, ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zawiera własną definicję zakładu (oddziału), którą należy stosować dla potrzeb składania informacji CIT-8ST. Zgodnie z art. 14 ust. 4 tej ustawy zakładem (oddziałem) jest określone w umowie o pracę miejsce wykonywania pracy, położone na obszarze jednostki samorządu terytorialnego innej niż jednostka samorządu terytorialnego, na obszarze której podatnik ma siedzibę. Oznacza to, że wskazanie w umowie o pracę miejsca świadczenia pracy konkretnego pracownika przesądza o tym, jakie oddziały należy wskazać w CIT-8ST.
W przypadku pracowników zdalnych miejsce wykonywania pracy może zostać określone w umowie o pracę jako:
- adres siedziby pracodawcy, mimo że pracownik wykonuje pracę zdalną (całkowicie lub częściowo),
- adres siedziby pracodawcy i miejsce wykonywania pracy zdalnej (całkowicie lub częściowo),
- miejsce wykonywania pracy zdalnej.
Powyższe w naszej ocenie oznacza, że tylko w dwóch pierwszych przypadkach nie powstanie obowiązek wykazania zakładu (oddziału) w CIT-8ST.
Tymczasem ostatnio pojawiły się interpretacje indywidualne Dyrektora KIS wskazujące, że w odniesieniu do pracowników wykonujących pracę zdalną częściową („hybrydową”) lub całkowitą, którzy w umowie o pracę jako miejsce świadczenia pracy mają wpisany swój adres zamieszkania, zamiejscowy zakład (oddział) nie powstaje i w związku z tym nie należy wykazywać go w informacji CIT-8ST (tak np. w interpretacjach o sygn. 0114-KDIP2-2.4010.440.2024.1.AS czy 0114-KDIP2-2.4010.594.2023.1.ASK).
O ile można zgodzić się z takim stanowiskiem w przypadku świadczenia pracy zdalnej hybrydowej, gdzie jako miejsce świadczenia pracy w umowie wskazano zarówno adres siedziby pracodawcy, jak i adres zamieszkania pracownika, o tyle w przypadku całkowitej pracy zdalnej, gdzie z umowy o pracę wynika, że miejscem wykonywania pracy jest wyłącznie adres zamieszkania pracownika, jest ono zaskakujące. Należy zauważyć, że przed upowszechnieniem się pracy zdalnej organy podatkowe stały na stanowisku, że o obowiązku składania informacji CIT-8ST decyduje miejsce wykonywania pracy przez pracownika wskazane w umowie (tak np. w interpretacjach Dyrektora KIS o sygn. IPPB5/423-730/09-4/AS czy IPPB3/423-1315/08-2/MK). Tak więc to nie charakter pracy determinuje sposób wypełniania informacji CIT-8ST, tylko miejsce pracy wpisane w umowie o pracę. To, czy będzie to praca zdalna czy praca o innym charakterze, nie powinno mieć przełożenia na sposób wypełnienia CIT-8ST.
Nie jest jasne, co przemawiało za zmianą podejścia Dyrektora KIS, gdyż w uzasadnieniu interpretacji powielono tylko treść odpowiedzi MF na interpelację poselską nr 39920 z 4 kwietnia 2023 r. W odpowiedzi tej MF wskazało, że: „należy zauważyć, że w świetle przytoczonej regulacji ustawy o CIT, miejsca świadczenia pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną nie można uznać za zakład (oddział) położony na obszarze jednostki samorządu terytorialnego innej niż jednostka samorządu terytorialnego właściwa dla siedziby podatnika”. W odpowiedzi tej nie zróżnicowano sytuacji wykonywania pracy zdalnej w miejscu zamieszkania pracownika całkowicie i w modelu hybrydowym, gdzie zapisy umów o pracę mogą się różnić. Wydaje się, że MF mogło chcieć ograniczyć skalę raportowania wobec coraz popularniejszej idei pracy zdalnej, jednak dla takiego stanowiska może nie być podstaw prawnych.
Podsumowując - choć w ostatnich interpretacjach pojawiają się wskazania, że miejsce zamieszkania wskazane w umowie jako wyłączne miejsce świadczenia pracy zdalnej nie stanowi zakładu (oddziału) na potrzeby raportowania CIT-8ST, sytuacja ta wymaga ostrożnej analizy. W naszej ocenie charakter pracy nie powinien wpływać na sposób raportowania CIT-8ST, a kluczowe znaczenie w tym przypadku powinno mieć miejsce pracy wskazane w umowie o pracę. Byłoby wskazane, aby MF wydało precyzyjne wskazówki odnoszące się do sposobu wypełniania CIT-8ST.
Zachęcamy do kontaktu jeśli mają Państwo pytania odnośnie do omówionego raportowania.